Een kindvriendelijke luswandeling van 8km - die je kan opsplitsen in 2 kleinere lussen van 4km - doorheen dit prachtig veengebied omringd door het immense Hertogenwoud. Een tocht met kilometers lange vlonderpaden dwarsend door dit hooggelegen drassig België met veenmoerassen, lithalsen en natte broekbossen tussen Eupen en de Duitse grens.
Brackvenn Noord - Puzen Fagne: 1km - 4km
De Hoge Venen, het dak van België of bij heel veel Belgen beter gekend als het grote veengebied nabij Signal de Botrange met de Fagne Wallonne (Waalse Venen - Zone C). Dit veengebied strekt zich via andere venen verder uit tot Baraque Michel, met de omliggende venen van Brochepierre (Zone C) en Grand Fagne (Grote Venen - Zone C).
Maar onze Hoge Venen hebben veel meer te bieden dan dit enorm veengebied tussen deze twee bekende Belgische hotspots. Zeker bij het vallen van de eerste vlokjes sneeuw en het toch snel drukker kan worden, rond dit hoogste punt van België... Een mooi alternatief waar het aanzienlijk rustiger is, zijn de Brackvenn of 'Onontgonnen venen' die eveneens deel uitmaken van het natuurgebied Hoge Venen of het Europese Natura 2000-gebied 'Plateau des Hautes-Fagnes', aan de rand van dit Eifelmassief.
Weetjes omtrent de toegankelijkheid van het Natuurpark Hoge Venen - Eifel:
Gelegen op de N67 tussen Eupen en Monschau bieden twee parkeergelegenheden - parking Nahtsief en parking Grenzweg - de kans om vlakbij dit prachtig Brackvenn te parkeren of je kan er met de bus vanuit Eupen of Monschau geraken.
Wanneer je opteert om de lus in te korten tot 4km doorheen Brackvenn - Zuid (of twijfelt voor de volledige 8 km), kan je best kiezen voor parking Nahtsief. Ook wij vertrekken vanuit Nahtsief en proberen voor de volledige 8 km te gaan. We starten met de wildere noordelijke Brackvenn richting de bron van de Getzbach of een 9 km lange zijrivier van de Vesder, die in dit deel van onze Belgische venen ontspringt.
Deze Brackvenn-Nord of de venen van Nahtsief (Zone D) en Puzen(Zone B) beslaan zo'n 181,66 ha en behoren volledig tot de stad Eupen haar grondgebied. Het leuke aan dit deel van de venen zijn de smallere vlonderpaden, waarvan er sommige losliggen en bijgevolg voor het nodige avontuur zorgen. Bovendien zijn hier nog delen die niet met vlonderpaden werden uitgerust, waardoor ook deze smallere paden op hun beurt voor de nodige glijpartijen zorgen.
Wat dit Veen van Brack uniek maakt, is de rijke aanwezigheid van lithalsen of pingoruïnes. De naam pingo komt uit het Inuktitut (of de taal van de eskimo's ) en betekent 'de heuvel die groeit'. Deze oude vorstheuvels ontstonden zo'n 12.000 jaar terug, wanneer er tijdens de laatste ijstijd nog toendraklimaat heerste in onze regionen. Door de barkoude permafrost (permanent bevroren bodem) zijn scheuren, kon het stijgende grondwater ervoor zorgen dat ijslenzen ontstonden, die op hun beurt de bodem optilde. Hierdoor zien we vandaag nog steeds de restanten van deze heuvels, gevuld met veen of moeras in dit overwegend vlak gebied.
Niet alleen heeft dit veengebied verschillende lithalsen, maar ook kan je er broekbossen van wilgen en berken vinden - die blijkbaar bewoond worden door een familie bevers. Een milde winter, maar geen bever te spotten in dit drassig en prachtig veengebied. We horen in de verte het geluid van rijdende voertuigen - wat het einde van dit prachtig Puzen veengebied betekent, om de N67 opnieuw te bereiken.
Brackvenn Zuid - in Platten Venn, de Misten of Köningsliches Torf: 4km - 8km
Na het oversteken van de N67 - Monschauerstrasse komen we in de gemeente Weismes (in het Duits) of Waimes (in het Frans). Deze Duitstalige faciliteitengemeente biedt een tweede parkeerplaats op ons parcours of parking Grenzweg, vlak aan de Duitse grens. Een parking die je kan gebruiken als startpunt voor de volledige 8km van dit Brackvenn of de kleinere variant van 4km doorheen het noordelijke Brackvenn. Wanneer je enkel het zuidelijke Brackvenn wilt verkennen, kies je best zoals ons voor parking Nahtsief.
Net naast deze grensparking brengt een leuk vlonderpad, met brugjes over kabbelende beekjes je verder doorheen het bosrijke Hahnheister. Dit pad evenwijdig met de N67 is onze verbinding met de Hellenketel of de toegang tot het zuidelijke Brackvenn. Deze ketel van de hel bevindt zich ongeveer ter hoogte van parking Nahtsief - op een 200m van deze parking verwijderd - en dit kan je merken aan de drukkere bezetting rond deze eerste donkere veenvijver op onze route. Gelukkig vinden we wat verder opnieuw de rust en kalmte, wanneer je het bredere vlonderpad verder volgt doorheen dit zuidelijk veengebied van nog eens 172,40ha - wat de totale grootte van de Brackvenn op 354,06ha brengt.
Het Brackvenn - Zuid - bestaande uit de venen van 'Im Platten Venn' (Zone B) en 'Königliches Torfmoor' (Zone D) - kan je dan weer grotere moerassen of wetlands vinden, die het brongebied van enkele rivieren vormt - vanop dit hoogteplateau van 620 hoogtemeter. Net als dit hoge veengebied en alle andere venen, hebben zij een belangrijke invloed op ons bestaan en mag je dit veengebied bekijken als grote sponsen, die ons bij langere droogte steeds van water blijven voorzien. Het spreekt voor zich dat we deze fagnes en veenmoerassen best koesteren en het belang van deze venen ook doorgeven aan onze nakomelingen. Hiervoor is deze wandeling ideaal om met je kinderen te verkennen en hun aan de hand van enkele informatieborden iets bij te brengen over de historische turfwinning, de bever en hun woonplaats tot het belang van deze veenmoerassen en hoe ze ontstonden.
Een aanrader is een extra ommetje richting het moeras van Königliches Torfmoor, waar het vlonderpad doorheen een enorme veenmoeras loopt en enkele leuke foto's kan opleveren.
Een veengebied dankt zijn oorsprong aan veenmossen, waar er verschillende soorten vandaag de dag nog talrijk aanwezig zijn in dit Brackvenn. Niet alleen verschillende veen- en korstmossen, ook andere zeldzame flora kan je op deze open vlakte vinden, waaronder beenbreek, wolgras, lavendelheide, kraaiheide, zevenster en de kleine veenbes.
Niet alleen is de bijzondere flora hier van belang, ook speelt de bever een belangrijke rol in het bewaren van dit continue overstroomd en moerassig gebied - dat bovendien een vereiste is tot het instandhouden van dit veen, zonder ingrijpen van de mens.
Waar de mens wel moest ingegrepen, is het vergroten van de populatie korhoenen of de bedreigde venenkip. Deze iconische soort - dat bovendien het logo vormt voor het natuurgebied Hoge Venen - dreigde voorgoed op de Hoge Venen (en in ons land) te verdwijnen. Gelukkig kwam er vanaf 2017 een samenwerking tot stand om hier een populatie uit Zweden in te voeren, die hopelijk onze populatie korhoenen opnieuw aansterkt. Dit blijkt ook sinds de laatste tellingen waar er opnieuw een tiental mannetjes konden worden waargenomen.
De laatste kilometers vlonderpaden zijn in zicht na een langer stukje rechtdoor, die de scheiding vormt tussen links - Eupen zijn Königliches Torfmoor en rechts - Weismes zijn 'Im Platten Venn'. Nog een met vlonderpad en onverhard afwisselend stukje Trockenheide of 'Droge Heide' (dat bijzonder nat ligt), brengt je opnieuw richting de Hellenketel die op 200m van parking Nahtsief gelegen is.
Kort samengevat: enorm genoten van deze dag (zelfs met lichte neerslag), prachtige vergezichten onderweg en kilometers lange vlonderpaden doorheen dit prachtig stukje moerassig België, tussen Eupen en de Duitse grens.
